25 februari 2009

Maar wat doen we nu met Hyves?

Herinner je nog de commotie rond Hyves en Youtube van eind december? We zijn (alweer) 2 maanden verder maar er is nog niets gebeurd.
Nu is mij gevraagd een en ander op te pakken. De eerste vraag is om te kijken of er wellicht een landelijke code is voor VO/MBO waaraan we ons zouden kunnen conformeren of op basis waarvan we een eigen gedragscode zouden kunnen formuleren.
Bij mijn weten is een dergelijke code er niet en zullen we het toch echt zelf moeten verzinnen. Ook wordt gesteld dat "de meest kwalijke sites" worden afgesloten.
Maar ja, wat valt daar nu wel en niet onder?
Inmiddels is wel duidelijk geworden dat Youtube gewoon beschikbaar moet blijven.

Maar wat doen we nu met Hyves?
Er zijn docenten die helemaal gek worden van het feit dat veel leerlingen vrijwel constant achter Hyves zitten en niks anders doen. Op het moment dat de docent in de buurt komt wordt het scherm gauw weggeklikt, maar hij hoeft maar een andere kant op te kijken en Hyves is weer in beeld!
tot vorig jaar hadden docenten bij ons en een computerlokaal de beschikking over Class in combinatie met Net-Op. Class is een programma waarmee je precies kunt bepalen welke programma's je wel en niet beschikbaar stelt aan de computers in het lokaal en Net-Op is een tool waarmee je kunt meekijken op de monitoren van de leerlingen vanaf je docent computer. Leerlingen waren zich dat bewust en gingen niet naar Hyves uit angst dat de docent zou meekijken.
Je krijgt dus een soort van kat-en-muis spelletje waarbij alle energie gaat naar controle en er weinig meer zal overblijven voor "normaal" lesgeven.

Op mijn bericht van 2 maanden geleden kreeg ik ontzettend veel reacties, veel met de strekking van: onbegrijpelijk, niet te geloven en ga zo maar door.
Maar welk alternatief bied je nu die docenten waar de noodkreet vandaan kwam?
Tijdens de eerste TeachMeet stelde ik juist die vraag aan de zaal, maar kreeg geen bruikbare antwoorden.
Nu mag ik ze zelf gaan bedenken in een notitie aan de hand waarvan een besluit genomen zal gaan worden. Wat heb ik me weer aangehaald?

Bij Class en Net-Op lag de oplossing in de techniek en veel docenten zeggen ronduit: geef ons die tools maar weer terug. Helaas past dat niet meer in het concept waarvoor we gekozen hebben dus kan dat de oplossing niet zijn.

Overigens maken we nu al gebruik van filtering (via Open DNS) en worden er ook nu al sites geblokkeerd op basis van zoektermen zoals: adult themes, alcohol, drugs, gambling, pronography, weapons en ga zo maar door. Overigens werkt dit vooral voor .com domeinen, maar nauwelijks voor .nl sites.
Maar wat als studenten bij Zorg en Welzijn een werkstuk moeten maken over verslaving? In dat geval hebben we de mogelijkheid om handmatig bepaalde domeinen wél vrij te geven, maar dat vergt beheer en daar zit de dienst ICT niet op te wachten. Er zou een soort van ballotagecommissie moeten komen die per geval gat beoordelen of een site wel of niet vrijgegeven mag worden...

De meest kwalijke sites.
Daarmee kom ik terug op de vraag: wat zijn de meest kwalijke sites? Zijn dat de sites die het meest afleiden of zijn dat sites die het minst toevoegen? Hebben we het dan over Hyves of over spelen.nl (om maar wat te noemen)?
Of moet het advies zijn om niets te blokkeren en goede afspraken maken waar we elkaar dan ook aan houden? Overigens geldt dat laatste bij mijn vrouw op de basisschool. Waarom kan dat met basisschoolkinderen wel en met MBO leerlingen niet?

Als ik daar de antwoorden op wist zou ik dit bericht niet plaatsen. Mijn gevoel zegt dat je zo weinig mogelijk moet blokkeren en afspraken moet kunnen maken over wat je wel en wat je niet doet + wat de gevolgen zijn wanneer je je daar niet aan houdt.
De signalen die ik van (sommige) docenten krijg is dat dat dus "gewoon" niet werkt.

Zijn er scholen waar al wel een "gedragscode" is en hoe luidt die dan? Ik weet dat ik lezers heb uit zowel het PO, VO, MBO HBO als WO. Hoe speelt dit bij jullie?

Dus nu graag geen reacties meer in de trant van: Belachelijk en onvoorstelbaar, maar heel graag tips, ideeën en handreikingen voor een aantal wanhopige docenten die écht niet weten wat ze hiermee aanmoeten....

17 opmerkingen:

  1. Hoi Willem, ik ben er heilig van overtuigd dat blokkeren geen zin heeft. Zoals ik ook al op mijn eigen website schrijf is de uitdaging van het onderwijs het motiveren van leerlingen. Blijkbaar zijn ze gemotiveerder om hun hyves te pimpen en krabbels te sturen dan met de lesstof bezig te zijn.

    Wat nu als je het over een heel andere boeg gooit en tijdens een aantal verschillende lessen nu juist die 'verboden sites' zoals hyves en youtube laat gebruiken? Kijken of ze dan wel snel hun onderbouwde antwoorden en goede oplossingen weten te vinden door elkaar te krabbelen, filmpjes te zoeken en te chatten. Ik denk dat de tegenstanders van je school verbaasd staan als ze zien (want dat is mijn verwachting ik heb het niet getest) dat leerlingen dan als een speer leren. Het is een soort bewijs dat het niet allemaal dom en idioot is wat ze op die sites doen. Dit idee krijgen ze door het te verbieden natuurlijk wel.

    Misschien kun je zelfs de leerlingen inzetten om bewijzen aan te voeren dat het verbieden geen zin heeft? Hen een filmpje laten maken met allemaal argumenten waarop ze aangeven dat ze ook nuttig bezig kunnen zijn? En dan proberen de motivatie voor het nuttig bezig zijn bij de leerlingen te behouden, daar zit uitdaging 2....

    Veel succes. En als je mn ideetjes gaat proberen. Ik help graag mee!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hoi Willem,

    aansluitend bij Marieke, blokkeren heeft geen zin. Bij Hyves zal het niet blijven. Twitteren met twitterfountains zal ook wel zijn intrede doen in de klassen. Dat valt ook moeilijk te blokkeren.
    Pak het idee dat je techniek als methode van kennis delen verder uit te werken. En leer de leerlingen dat hier veel mee te bereiken is (zie schiphol crash twitter) maar leer ze ook dat focus en concentratie nodig zijn om enige inhoud over het net te kunnen verspreiden.
    Wordt een leuke uitdaging. Succes, ik denk graag mee.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Hoi Willem,

    Ik heb om mijn eigen blog even gereageerd!

    Groetjes, Joël

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Henk van Rijssen26 februari, 2009 10:02

    Hallo Willem,

    de suggestie van marieke is erg creatief en zonder meer het proberen waard. Ik ben het met haar eens dat blijkbaar de motivatie voor onderwijs en de zelfdiscipline van de leerlingen minder zijn dan de drang om weer naar Hyves te gaan. Dat zou ook (deels) te ondervangen zijn door duidelijke opdrachten met strakke deadlines te geven. Leg de verantwoordelijkheid voor het proces meer bij de leerlingen, maar beoordeel vervolgens dan ook strak en hard op basis van vooraf duidelijk geformuleerde criteria. Te laat inleveren met allerlei smoezen is er dan ook niet meer bij: je zorgt maar dat het op tijd klaar is. Ik denk dat het in het dagelijks leven ook zo gaat. En uiteindelijk willen we toch mensen opleiden die strak hun eigen plek in de maatschappij kunnen vinden.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik had een tijd geleden nog een discussie met een ICT'er die 's avonds om acht uur standaard de internetverbinding van zijn kinderen uit de lucht haalde via een automatische procedure. Ik snap dat het als ouder moeilijk is om te zien dat kinderen/jongeren nog moeten zoeken hoe ze verantwoord een balans kunnen vinden tussen mediagebruik en andere nuttige zaken zoals huiswerk/studie. Maar ik denk dat afknijpen, of dat nou thuis of op school gebeurt, averechts werkt. Wat als de controle er over een tijd niet meer is? Dan hebben ze er niet mee om leren gaan. Denk aan de minimum leeftijd waarop in de VS alchocol gedronken mag worden. Zoveel jongeren gaan daar op hun 21e de mist in, omdat ze ineens helemaal losgaan.

    Voor dit voorbeeld zou ik zeggen: begeleid de studenten dan beter in een verantwoordelijk gebruik van deze media. Niet afknijpen, maar met ze in discussie waarom het bv. storend voor de lessen kan zijn en wanneer het dan wel zou kunnen. Je kunt dan samen een soort gedragscode opstellen waar iedereen zich elkaar kan houden. Dan wordt het ook hun eigen ding en geen van bovenaf opgelegde controle.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Waarom kan een gebruikersafspraak in het basisonderwijs wel en in het MBO niet?
    Mijn groep8 doet het ook niet vanzelf goed, hoor. Misschien gaat het basisonderwijs er -net als Joel- vanuit dat je je leerlingen alles moet aanleren. Je moet vertellen dat er verschil is tussen loltijd en leertijd. Je moet ze leren om internet te gebruiken om te leren, het is er niet alleen om te kwekken en muziek te luisteren.
    Misschien heeft het basisonderwijs ook wel plezier van het feit dat de sociale controle onderling strenger is.
    Maar wij hebben weer minder spiedende ELO's.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Waarschijnlijk is er geen ruimte voor en natuurlijk het geld niet, maar is het niet handig in de kantine of openbare ruimtes oude PC's te plaatsen die alleen een internet verbinding hebben dus los van enig netwerk Hyves en Youtube mag daar altijd......in de lessen/klaslokalen dan niet? Blijft ongelukkig maar zou een optie kunnen zijn.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ik denk dat je je studenten in dit proces niet moet vergeten.
    Waarom vraag je het hunzelf niet? Geef ze de kans om hun mening en visie op tafel te leggen en bespreek samen met hun de (on)mogelijkheden. Laat ze met mogelijke oplossingen komen en ga hier vervolgens mee richting docenten. (Of tegelijkertijd)

    Ik denk dat jongeren heel goed grenzen kunnen bepalen, strafmaten kunnen regelen en deze vervolgens ook nog eens verantwoorden aan hun klasgenoten.

    Mijn idee? Zet een dergelijke groep niet buitenspel maar juist in het spel en gebruik dat als basis.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Beste Willem,

    ik denk altijd graag dat het nog niet zo lang geleden was dat ik ook in de schoolbanken zat :-)

    Als ik afhaakte lag dat (vond ik) meestal toch echt aan de kwaliteit van de stof.

    Nu ik zelf voor de klas sta, geloof ik daar nog steeds in. Voor mij geldt een marktwerking. Als mensen afhaken is of je les niet goed of je hebt het tegen de verkeerde doelgroep (i.e. ze horen daar niet (ook daar kan ik vanuit studenten oogpunt over mee spreken :-))

    Ik vind dat de verantwoordelijkheid van de de moduleontwerper en de uitvoerende docent.

    protectionistische maatregelen (concurrentie uitsluiten) hebben nog nooit iemand goed gedaan. ook niet in het onderwijs.

    Bij ons (HBO commerciele economie) denk ik dat een paar zaken in het vraagstuk kunnen meehelpen.

    - exit publieke computers: gooi gewoon je zorgenkindje de deur uit. Het merendeel van mijn eerstejaars hebben netbooks (voor een paar 100 euri, of bij je telefoontje).

    - asynchroon aanbieden van opdrachten: waarom moet je nu per se met zn 30en in zo'n stinkhok zitten? dat is zowiezo niet authentiek. opdrachten op je eigen laptop maken in je eigen tijd. (of in een beroepsrealistische setting (bv minibedrijf of externe opdracht))

    - ik raak er steeds meer van overtuigd dat goed onderwijs begint met een goede uitdagende opdracht. Als er (in algemene zin) gelanterefant wordt (wat ik denk dat je het probleem breder moet trekken), dan kun je waarschijnlijk wel de druk opvoeren. spannendere opdrachten bv. deadlines verschuiven..

    - zelf ook eens kritisch zijn naar je eigen lesstof. als men ranzige filmpjes aan het kijken is betekend dus dat jouw stof in de concurrentiestrijd het onderspit delft aan ranzige filmpjes. steek dan ook eens hand in eigen boezem, en probeer dan wel eens waarde toe te voegen (reflecteren ipv externaliseren).

    afknijpen is kinderachtig, maar het gaat nog verder:
    - je sluit je af voor invloeden van buitenaf, en dit vertraagd het lerende vermogen van jouw organisatie. (bounded rationality)
    - je geeft bakken met geld uit aan marginale (if any) kwaliteitsverbeteringen.

    Ik zou pleiten voor:
    - dialoog met de klant (bv. de studenten, maar ook de afnemers van de studenten)
    - analyse van de statistieken (bij wie komt dit voor? waar kijken ze dan naar? hoe lang?) laat die klagers maar eens met de billen bloot gaan...
    - zoals hier ook al is betoogd. zoeken naar convergentie. hoe ver die ook te zoeken is. iig leer je er iets van als organisatie.

    groeten en succes (ben erg benieuwd waarmee je komt),

    Ernst

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Hoi Elke,

    ik kan je verwijzing naar mijn naam niet helemaal plaatsen (ligt aan vast aan mij!)
    Maar ik zie dat je zelf een blog hebt, misschien wil je één en ander toelichten of aanvullen?

    Joel

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Bijna alle reacties stellen tot nu toe vooral aan de orde dat het een ict-toepassing is die stoort of niet juist wordt gebruikt.

    Mijn vraag is: wat gebeurt er met studenten die zich op een andere manier 'misdragen'? Die ongeinteresseerd achterover hangen? Die continu zitten te kletsen in de les? Die te laat binnenkomen? Die hun huiswerk consequent niet maken? Die anderen afleiden of belachelijk maken?

    Spreek regels af en hou elkaar daar aan zoals je elkaar ook houdt aan alle andere regels.
    Ken de studenten daarin. Ze weten heus wel dat hyven onder schooltijd niet echt de bedoeling is.
    Iedere docent heeft toch een (goede) (pedagogische) relatie met zijn studenten waarin je ze kunt aanspreken op ongewenst gedrag?

    Misschien is het in kaart brengen van het ongewenste gedrag in deze moeilijker dan bijvoorbeeld bij 'te laat komen'. Dan moet je daar iets aan doen. En dat wordt dan waarschijnlijk toch een technisch verhaal waarbij je vraag moet zijn: wie zit hoe lang op hyves, en is dat wat we hebben afgesproken? Klachten over studenten die zich niet uit eigen beweging aan de afspraken kunnen houden, moeten worden gemeld bij een centraal punt. En daar moet dan een sanctie voor bedacht worden.

    Die sanctie zou ik niet zelf bedenken, maar vooraf door de studenten laten bepalen.. :-)

    Ik hoop dat het je helpt. Want het lijkt me een lastig probleem.

    In het basisonderwijs (waar ik werk) zijn dit soort afspraken wellicht makkelijker met kinderen te maken omdat er vaak maar 1 of 2 leerkrachten met een bepaalde groep te maken hebben.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Ik bedacht me trouwens nog een argument voor mijn visie om eerst met scholieren of studenten te overleggen: Bottum up.

    Wanneer je een mediaprotocol opstelt is dat vooral bedoelt voor de langere termijn. Wanneer er regels gelden die zijn 'opgelegd' door docenten, bestuur is dat veel minder beklijvend in mijn idee dan iets wat juist wordt bedacht (en bijvoorbeeld breder wordt getrokken door ook het digitaal pestbeleid erin te betrekken)

    Want door ze te betrekken bij iets waar ze potentieel ook last van kunnen hebben (pestgedrag) en vervolgens breder te trekken richting een mediaprotocol.

    Tot zover mijn tweede korte inzichten. Grappig, dat het me zo bezig houdt. :)

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Bij mijn vorige werkgever (het 'bedrijfsleven') werden verkeerde sites geblokkeerd en statistieken bijgehouden van je surfgedrag (tool: surfcontrol). Medewerkers werden aangesproken als er sprake was van (te) veel privé gebruik. Je wordt tenslotte geacht werk te verrichten voor het salaris dat je verdient.
    In een onderwijssituatie is dat niet zo eenvoudig. In de eerste plaats is er geen sprake van een (leer)overeenkomst. Ten tweede moeten bepaalde sites niet automatisch geblokkeerd worden.
    Als er een voor de hand liggende oplossing beschikbaar was, was deze al lang toegepast.
    Ik geloof niet in een technische oplossing en/of toezicht. Leerlingen zullen altijd weer een weg vinden om dit te omzeilen. Wij werken met een protocol, maar dit resulteert vooral in sancties als blokkeren van de toegang tot het netwerk (tot maximaal één maand). Ik ben het met Ernst eens. Dit gegeven maakt het nodig ons te bezinnen op wat onderwijs en leren nu eigenlijk is en wie 'in control' is. Volgens mij is dat de lerende. Wij zullen moeten verleiden en prikkelen; niet controleren en blokkeren. Hoe dat moet, daar heb ik geen concreet antwoord op. Maar is dat niet de vraag waar we sinds er sprake is van leren naar op zoek zijn?

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Misschien dit filmpje als illustratie?
    http://www.youtube.com/watch?v=6AWYIit1uNk

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Hoi Willem,

    Een heldere opening als het gaat om de discussie hoe en wat te blokkeren op scholen. Wel is het jammer dat er nu plots minder reacties zijn wanneer je vraagt om tips, ideeën en handreikingen. Sterker nog: merendeel van de reacties is nog steeds hetzelfde negatieve en onconstructieve geëmmer.

    Persoonlijk vind ik deze discussie lastig omdat ik enerzijds tegen het blokkeren ben en anderzijds besef dat leerlingen zichzelf niet in de hand hebben. Wat, wie, wanneer en hoeveel te blokkeren heb ik geen kant-en-klaar antwoord op.

    Helaas lees ik ook in de reacties nog steeds dat mensen twijfelen aan mijn capaciteit als docent en/of de methodes die we gebruiken. (en ja… ik voel me aangesproken… want het staat er).
    Ik vraag nu eens serieus genomen te worden met een vraag die door veel van mijn collega's gesteld word. (Want bij een aantal reacties krijg ik nog steeds het gevoel alsof ik niet van deze wereld ben)
    Ook het kritiekpunt dat wij, docenten, beperkt denken door sites te blokkeren zal ik terugkaatsen door te opperen dat mensen die hier niet aan willen vermoedelijk zijn doorgeslagen in een zelfregulerende maatschappij en waarvan de laatste tijd ook steeds vaker de roep is om grenzen te stellen!

    Ik zal even een schets geven waar ik tegen aanloop: Kijkend naar het rooster van onze leerlingen dan valt op dat onze lessen voor 60-70% gedaan wordt met behulp van de computer en dat wij momenteel bezig zijn met continu bezig de 'waakhond' spelen waar we echt heel erg beu van zijn.
    Wat betreft de (misschien wel slecht uitdagende) methodes;
    6 uur vakleer (Elobase), 2 uur burgerschap (Connect), 2 uur Nederlands (Taalblokken), 2 uur MVT (Taalblokken), 2 uur rekenen (EIW – ondernemend leren), 2 uur Studieloopbaanbegeleiding.
    Reden hiervoor is dat wij zoveel mogelijk flexibel CGO onderwijs willen bieden. (= een eis)
    Vandaar dat er een heel aantal collega’s zijn die heel helder kunnen aangeven waarom het wel geblokkeerd zou moeten worden. HBO commerciele economie studenten niet te vergelijken met de MBO niveau 1 of niveau 2 leerlingen… hoe goed zijn bedoeling ook is. Het is gewoon niet reëel en niet te vergelijken!
    Bijv. omdat we over 16-17 jarigen met niveau 1 en/of 2 waarvan de ouders zelfs aangeven dat er regels en grenzen gesteld moeten worden.

    Advies van mijn kant:
    - Class weer terug laten komen (voordeel is dat een docent zijn eigen regels kan bepalen en handhaven)
    - Indien van bovenaf blokkeren: zo min mogelijk blokkeren.
    (maar niet blokkeren omdat er docenten zijn die communiceren via Hyves is zo'n nonsens reden)

    BeantwoordenVerwijderen
  16. Hallo Willem,

    In de mediatheek van het Christelijk Gymnasium in Utrecht, waar ik werk, wordt geen filtering toegepast. Dat is een bewuste keuze van de school, want je kunt wel allerlei zaken afschermen, maar op die manier leer je leerlingen niet om verantwoord met Het Internet om te gaan. Bovendien is mijn ervaring toch wel altijd wel weer leuke sites vinden die niets met schoolaktiviteiten te maken hebben. Bij ons is de regel dat leerlingen achter de computermogen als ze die voor schoolwerkzaamheden nodig hebben. Alles wat dit doel dient is toegestaan. Als ze een werkstuk over speelletjes willen maken, dan is spelen.nl dus toegestaan. Ze moeten me dan wel even uit kunnen leggen wat ze daarvan willen gebruiken en hoe ze dat eventueel gaan verwerken. Een uur alleen maar spelletjes doen valt veel te veel op. Wat dat betreft is het bij mij redelijk overzichtelijk. Hetzelfde geld voor Hyves, en alle andere community sites. Zolang duidelijk is dat er gegevens weggehaald worden die ze voor school nodig hebben mogen ze hierop werken.
    In de pauzes is het wat anders. Dan mogen leerlingen ongestoord krabbelenn op Hyves of hun favoriete voetbalclub bekijken (als dat Heerenveen is in ieder geval).
    Mijn ervaring is dat leerlingen hier eigenlijk weinig moeite mee hebben, maar dat ze af en toe natuurlijk wel eens iets uitproberen. Wie daarbij betrapt wordt, die wordt de mediatheek uitgezet om ergens anders te gaan werken.

    BeantwoordenVerwijderen
  17. Gewoon iets om over na te denken: je hebt te maken met minderjarige leerlingen waar de school een grote verantwoordelijkheid voor draagt als het gaat om het verzorgen van een (beroeps)opleiding. Je hebt ook te maken met jongeren die de lange-termijn gevolgen van hun gedrag lang niet altijd kunnen overzien.
    Ik denk dat je dat voorop moet stellen. Als je als school op de één of andere manier die verantwoordelijkheid verzaakt, moet er iets veranderen. Of het nu gaat om de verhouding SE/CSE-cijfers, of omdat lln te weinig leren omdat ze met de verkeerde dingen bezig zijn. Je zult iets moeten (veranderen).
    Op welke manier je leer- en lesstof ook aan- en overbrengt: uiteindelijk komt het er op neer dat leerlingen wel met de te leren/begrijpen stof bezig zijn. Multitaskend of niet: als ze dat niet doen heb je als school de verantwoordelijkheid om daar wel wat aan te doen.
    Praktisch meegedacht: kun je niet een onderschied maken in gebruiksruimten? En bijvoorbeeld consoles met vrijgegeven pc's en een maximale inlogtijd van zeg 15 minuten ofzo, waar de overige ruimtes maar beperkt toegang geven?

    BeantwoordenVerwijderen