Mijn terugblik op Dé Onderwijsdag 2013

Foto: Louis Hilgers

Laat ik voorop stellen: Ik heb een prima dag gehad.
Helaas kan ik alleen maar van een onderwijsdag in het enkelvoud spreken, want de dinsdag heb ik niet meegemaakt. In mijn laatste blogpost vorig jaar heb ik Surf en Kennisnet opgeroepen een duidelijke keuze te maken en dat hebben ze gedaan: gewoon twee afzonderlijke dagen, een voor het HBO/WO en een voor het PO/VO en MBO. Vanuit het MBO bekeken ben ik daar natuurlijk niet blij mee, want we hebben voor mijn gevoel veel meer raakvlakken met HBO/WO dan met PO/VO, maar goed, we horen nu eenmaal bij Kennisnet. Misschien volgend jaar gewoon alles parallel programmeren op één dag, zodat je de mensen uit de andere sectoren in ieder geval tegenkomt en je eigen keuzes kunt maken wat betreft de workshops! Eén dag in de Jaarbeurs is vast goedkoper dan twee dagen in het WTC.

De keynotes
Het is jammer dat de presentatie waar Toine Maes de dag mee begon niet online staat, want daar zou ik graag naar linken. Wellicht komt dat nog. Zijn boodschap is echter duidelijk: Nederlands onderwijs moet digitaler! Lees ook het verslag dat collega-blogger Janneke Schuurman schreef over de presentatie van Toine.
Dan de keynote van Constantijn van Oranje Nassau. Die had geen slides nodig om zijn verhaal te doen. Rustig, doordacht en to the point deed hij een aantal uitspraken die het stuk voor stuk waard zijn om nog eens te beluisteren. Mooi vond ik zijn oproep (vanaf minuut 20:30) om de deuren te sluiten en niet te openen voordat we er samen uit zijn. “Uiteindelijk is het nu gewoon een kwestie van doen“!
Toen kwam Hans van der Vlist, Secretaris-generaal op het ministerie van OCW. Hij zal absoluut goed zijn in zijn werk, maar hem vragen een keynote te verzorgen moet je hem en de zaal niet willen aandoen. Ik vond het tenminste tenenkrommend af en toe. Zijn presentatie staat online, dus oordeel voor jezelf. Hij sloot af met een oproep aan leraren (in de zaal) elkaar te helpen om de drempels van ICT gebruik te overwinnen. “Er zijn nog veel leerkrachten die daar moeite mee hebben en dat is ook begrijpelijk…” Ook een oproep aan schoolleiders om dit te faciliteren. Zijn boodschap aan bestuurders was: wees niet penny wise en pound foolish. Stel middelen beschikbaar voor vernieuwing, maar doe dat op basis van visie. Op zich mooi natuurlijk, maar eigenlijk best triest dat een dergelijke oproep in 2013 nog nodig is!
En dan aan het eind van de dag de keynote van Daan Roosegaarde. Ook deze staat helaas niet online. Een mooi en inspirerend verhaal met prachtige (vierkante) beelden. Het is duidelijk dat wij nu nog niet opleiden voor de beroepen die er straks zullen zijn. Daan illustreerde dat haarfijn op basis van zijn eigen ervaringen. Prachtig was natuurlijk de “Ja maar” stoel die hij liet zien. Iedere keer dat een docent zijn/haar twijfel uitspreekt bij een bepaalde vernieuwing ontvangt deze een stroomstootje! Wat mij betreft nieuw meubilair voor iedere lerarenkamer!

De workshops
Videolessen die wél werken in het MBO was de titel van een presentatie van JaapJan Vroom. Het Deltion College is al in 2011 gestart met weblecturing en er zijn inmiddels voor zo’n 250 lessen films beschikbaar. Toch is de gehanteerde formule nog steeds niet uitgekristalliseerd en is JaapJan nog steeds op zoek naar een optimale mix. Video’s koppelen aan online vragen, alles verplicht laten kijken of de mogelijkheid bieden om te navigeren door het materiaal, het zijn zaken waarbij nog steeds gezocht wordt naar wat het beste is. Uiteindelijk blijft een videoles natuurlijk een gewoon lesmiddel. Sinds wanneer heb je daar een stuurgroep voor nodig? De leraar ontzorgen, dat is het belangrijkste!

Project X Haren en de belevingswereld van jongeren werd gebracht door Thomas Boeschoten die aan de hand van het onderzoek van de commissie Project X Haren vertelde over de rol van sociale media en de belevingswereld van jongeren. In zijn presentatie schetste hij mooi het verloop van alle gebeurtenissen en in hoeverre sociale media daar nu wel of geen rol in speelden. Absoluut interessant om te horen, al miste ik aan het eind toch iets als lessons learned of tips voor de toekomst. Wat kun je als school met deze ervaringen en hoe kun je daar in de toekomst beter op inspelen? Op die vragen had ik graag wat meer antwoord gekregen.

Voorbij de digitale hype was de titel van de presentatie die Linda Duits gaf in de grote zaal. Zij kwam het podium op met een zakje smurfensnot waarmee zij wilde aangeven dat sommige dingen echt van alle tijden zijn en dat de kinderjeugdcultuur helemaal niet zoveel anders is geworden. Wij hebben heel erg de neiging om dat te overdrijven. Linda nam de aanwezigen mee naar de paardenmeisjescultuur, legde uit dat de wereld van jongeren niet zozeer gedigitaliseerd, maar gemedialiseerd is. Media spelen een ontzettend belangrijke rol. Nieuw is volgens Linda wel dat je nu kunt communiceren via media, bijvoorbeeld met behulp van Snapchat. Vervolgens ontkracht ze nog maar eens de mythe van de digital native, die volgens haar vooral bedacht is door mensen die boekjes willen verkopen. De boodschap die Linda tenslotte mee wil geven is: trap niet in de mythes, bijvoorbeeld over generaties, of de mythe dat social media de wereld fundamenteel verandert. Onthoudt dat smurfensnot! Onthoudt dat wij verschillend zijn en dus ook verschillend met technologie omgaan.

De beursvloer
De laatste ronde heb ik “gespijbeld” omdat ik ook altijd graag wat tijd wil doorbrengen op de beursvloer. Die leveranciers staan er tenslotte niet voor niets (al weten ze dat ze aan mij niet snel wat zullen verkopen). Waar andere jaren sommige leveranciers op Dé Onderwijsdagen nog wel eens groots wilden uitpakken met een prachtige stand was het nu eigenlijk een saaie bedoening. Iemand vergeleek het met de standjes die je altijd ziet in een hoekje op de BETTshow in Londen: allemaal hokjes van 2 X 2 meter met een statafel en twee krukken. Maar het gaat natuurlijk om de inhoud en die laat zich vast ook verkopen op 42 meter. Ze hadden het niet echt druk volgens mij al hoop dat ik dat ze met voldoende prospects naar huis zijn gegaan. Tenslotte zouden Dé Onderwijsdagen zonder hen nóg duurder uitpakken!

Resumé
Nogmaals, ik heb een prima dag gehad, maar heb het Surf publiek en het daarbij horende aanbod van workshops echt gemist. Voor het MBO was er eigenlijk te weinig te halen. Daar moet Kennisnet volgend jaar echt wat aan doen! Komt er dan een #OWD14? Dat is natuurlijk niet aan mij:-) Ik denk dat Dé Onderwijsdag best bestaansrecht heeft, maar doe het dan toch weer anders: Ga terug naar Utrecht, of kies voor Nieuwegein. Stop alles in één dag. Zorg voor een goed programma en betrek daarbij niet alleen het IIO. Er zijn meer spelers in het veld! De soberder lunch heeft niemand pijn gedaan, dus de prijs kan misschien nog wat verder zakken. Kijk naar formules zoals gehanteerd bij edcampNL en zorg zo voor meer betrokkenheid en inbreng vanuit de deelnemers. Als daaraan gewerkt wordt kom ik volgend jaar graag weer!